محصول نهایی هنر بافت و نساجی پارچه است که می تواند به صورت دستی یا با دستگاه تولید شود. همچنین این محصول می تواند با الیاف طبیعی یا مصنوعی تولید شود. برای آشنایی بیشتر با این محصول با ادامه مطلب همراه باشید.
انواع پارچه، خصوصیات و کاربرد آنها
پارچه به هنر بافت لایه های قابل ، انعطاف از الیاف حیوانی، گیاهی و مصنوعی گفته میشود که با ماشین آلات و تجهیزات مختلف به صورت دستی، نیمه اتوماتیک و تمام اتوماتیک تولید میشوند. با توجه به نحوه بافت و همچنین الیاف استفاده شده می توان آنها را به گروه های مختلفی تقسیم بندی نمود که از نظر کاربرد نیز با هم متفاوت هستند.
آرام تکمیل؛ ارائه دهنده خدمات نساجی و بافت، رنگرزی در ادامه به این هنر پارچه بافی اشاره خواهد داشت و ویژگی های مختلف هر یک از آنها را شرح خواهد داد.
پارچه چیست؟
انسان از ابتدای آفرینش با استفاده از برگ و همچنین پوست حیوانات سعی در پوشاندن بدن داشته و به مرور به تولید لایه های نرم و قابل انعطاف به کمک پشم گوسفندان و سایر الیاف های طبیعی و حیوانی پرداخته است. به طوریکه اسناد بدست آمده نشان می دهند که در 6500 سال قبل از تولد مسیح در ایران هنر باف پارچه رواج داشته است. با توجه به کاربرد بسیار زیاد آن به مرور این هنر با تغییر و تحولاتی روبرو شد و نوع الیاف و همچنین شیوه بافت و رنگرزی چهره و جلوه متفاوتی را به این صنعت بخشید. به طوریکه در دوره صفویان هنر بافت به اوج خود رسید و نمونه های بسیار ارزشمندی از پارچه های زری بافت در لباس شاه و درباریان استفاده می شد.
برخلاف سال های ابتدایی ظهور این صنعت و هنر، در دنیای امروز نساجی نه تنها برای پوشاک، بلکه در بخش های صنعتی نیز مورد استفاده قرار گرفته و به همین دلیل تنوع بسیار بالایی در آنها به چشم می خورد.
پارچه ها به کمک روش های بافندگی، ریسندگی و فشرده سازی الیاف تولید میشوند، روش هایی نیز برای تولید پارچه مثل بافت تاری_ پودی، بافت حلقوی (کش بافی یا قلاب بافی)، روش های بی بافت و گره زدن وجود دارد.
پارچه ها سه گروه هستند: الیاف طبیعی، مصنوعی و ترکیبی
پارچه ها از چند منشا مختلف حاصل می شوند.
- پارچه هایی مانند کتان، پنبه و کنف که منشا گیاهی دارند.
- پارچه هایی مانند ابریشم، پشم و خز طبیعی که دارای منشا حیوانی هستند.
- پارچه هایی مثل آزبست یا پنبه ی نسوز و پارچه های شیشه ای که سر چشمه معدنی دارند.
- پارچه های نایلونی و پلی استر که از سنتزهای شیمیایی به دست می آیند.
بیشترین سوالاتی که کاربران گوگل به دنبال آن هستند.
چرم به هر پارچه ای گفته می شود که از پوست حیوانات ساخته شود. چرم های مختلف از انواع حیوانات و تکنیک های مختلف پرداخت ساخته می شوند. چرم پارچه ای بادوام و مقاوم در برابر چروک است و بر اساس نوع حیوان و کیفیت می تواند ظاهر متفاوتی به خود بگیرد.
پشم پارچهای طبیعی است که از ریسندگی موهای حیوانات برای تولید لباسهای گرم زمستانی به دست میآید. به دلیل خاصیت عایق حرارتی آن به ماندگاری معروف است که این موضوع به جنس موهای حیوانات بستگی دارد. بعد از پنبه، پرمصرف ترین منسوجات در جهان است.
بافندگی پارچه
بافندگی هنر در هم بافتن رشته های تار و پود است که به وسیله دستگاه بافندگی انجام می شود، بافندگی فرآیند بسیار مهمی برای تولید پارچه است که در طی آن دو مجموعه مختلف از رشته ها یا نخ ها در هم بافته می شوند. نخی که به صورت طولی از عقب به بالای دستگاه بافندگی به حالت اجرا در می آید “تار” نام دارد، مجموعه ی دیگری نیز که شامل نخ های متقاطع است “پود” نام دارد.
همانطور که گفتیم بافندگی توسط دستگاه های مختلف انجام می شود، در ادامه سیستم های مختلف برای تولید پارچه را معرفی خواهیم کرد.
سیستم های اولیه برای تولید پارچه بافتنی
- تشکیل دهانه
- پود گذاری
- دفتین زدن
سیستم های ثانویه
- تغذیه تار به ماشین بافندگی
- برداشت مایع توسط پارچه در ماشین
- انتخاب پود
سیستم های کمکی
- سیستم مراقبت از تار
- محافظ تار
- سیستم مراقبت از پود
- ذخیره مجدد پود
انواع پارچه
نوع الیاف به کار رفته و همچنین شیوه بافت پارچه ها با هم تفاوت زیادی دارند و با قدم گذاشتن به فروشگاه ها و مغازه ها پی به تنوع بالا در آنها خواهید برد. در یک دسته بندی کلی بر اساس نوع الیاف می توان آنها را به صورت زیر تقسیم بندی نمود:
پارچه با الیاف طبیعی
همان طور که از نام این گروه مشخص است، الیاف به کار رفته در آنها کاملا طبیعی بوده و از گیاهان مختلفی از قبیل پنبه و کتان تولید میشوند. از مهم ترین ویژگی های این پارچه ها می توان به عدم ایجاد حساسیت های پوستی و همچنین خنک بودن آنها به دلیل تبادل مناسب هوا در آنها اشاره نمود. از پرکاربردترین و شناخته شده ترین نمونه هایی که با الیاف طبیعی تولید میشوند می توان به چیت، متقال، چلوار، کرباس، کتان، مخمل، نخی، کریشه، ململ و دبیت می توان اشاره نمود. این گروه از پارچه ها دارای تنوع رنگی بالایی بوده و با توجه به نحوه بافت، نوع رنگرزی و فرآیندهای تکمیلی صورت گرفته بر روی آنها دارای کیفیت های متفاوتی هستند.
پارچه با الیاف مصنوعی
پارچه هایی که از الیاف پلاستیکی و دارای مواد مصنوعی تولید میشوند دارای مقاومت بسیار بالایی بوده و ظاهر آنها نیز نسبت به سایر الیاف دیرتر تغییر پیدا میکند. ریون، داکرون، آکلیریک، و پنبه نسوز از جمله زیر مجموعه های این گروه هستند که تنوع رنگ نیز در آنها زیاد است. نکته بسیار مهم اینکه این پارچه ها ممکن است باعث ایجاد حساسیت های پوستی شوند و تبادل هوا نیز در آنها سخت تر از الیاف گیاهی می باشد.
پارچه با الیاف حیوانی
استفاده از الیاف حیوانی مانند پشم گوسفندان در صنعت نساجی بسیار رایج بوده و اغلب پارچه هایی که دارای تار و پود پشم می باشند، دارای سطح پرزدار بوده و گرم می باشند. پارچه های پشمی، ماهوت، برک های تولید شده از کرک بز، ابریشم، کرپدوشن تولید شده از ابریشم خام از جمله زیر مجموعه های این گروه بوده و کاربردهای مختلفی دارند. به عنوان مثال، استفاده از برک و پشمی برای دوخت کت و شلوار و پالتو مناسب می باشند و فرم و ایستادگی بسیار خوبی دارند.
کاربرد پارچه ابر و بادی
پارچه ابر و بادی که با نام پارچه ماربل نیز شناخته می شود نوعی پارچه خنک و نازک است که از ترکیب چند رنگ تنیده شده (رنگ های متضاد یا نزدیک به هم) ساخته می شود. از خصوصیات پارچه ابر و بادی خنک بودن و همچنین ریزش و ایستایی خوب آن هاست؛ به همین دلیل است که معمولا برای دوخت لباس های تابستانه بسیار مناسب هستند و تنخور زیبایی دارند. پارچه ابرو و بادی آبرفت دارد و همچنین ضد حساسیت نیز هست.
رنگ پارچه های ابر و بادی اغلب رنگ های روشن است که برای فصول گرم بیشتر خودنمایی می کنند. از این پارچه برای دوخت انواع لباس زنانه مثل بلوز و مانتو استفاده می شود.
نام پارچه های قدیمی
از آن جا که نساجی، صنعتی ریشه دار در فرهنگ و جغرافیای ایران است برخی پارچه ها در زمان های قدیم مورد استفاده قرار می گرفته اند که امروزه ممکن است از یاد ها رفته باشند. در زیر به نام پارچه های قدیمی و موارد کاربرد آن ها اشاره می کنیم:
- پارچه زربفت برجسته
- چیت: پارچه ای با نقش گل های کوچک و بزرگ که از جنس پنبه بود.
- چلوار: پارچه ای از جنس پنبه که از آن پیراهن، ملحفه، روبالشتی و زیر جامه تهیه می کردند.
- کرباس: پارچه ای درشت بافت از جنس پنبه که معمولا از آن لباس تهیه می کردند و برای کفن نیز مورد استفاده قرار می گرفت.
- متقال: پارچه ای پنبه ای نرم تر از کرباس
- کتان: پارچه ای که برای ساخت آن از ساقه کتان استفاده می شود.
- مخمل: پارچه ای است که جنس آن نخی یا ابریشمی است و بر یک روی آن پرزهای لطیف، نزدیک به هم و هم سو خوابیده است و سمت دیگر آن صاف است.
- حریر: پارچه ابریشمی نازک
- ململ: پارچه ای نخی و لطیف و نازک و سفید
- ماهوت: پارچه ای که تمام آن از پشم ضخیم ساخته شده و کمی براق و نرم است و سطح آن نیز دارای پرز است.
- کلوله
- کریشه
- آغبانو
- گاباردین
- دبیت
- بورسا
- عبای لار
- سات
- جین
- پاتیست
- کرپ ژرژت
- موسلین
- ژرسه
- دنیم
- پوپلین
- حوله ای
انواع پارچه و نکات مهم در رابطه با خرید آن
اگر دقت کرده باشید امروزه نوع پارچهها بسیار زیاد میباشد. علاوه بر آن سالانه بر تنوع آن ها افزوده میشود. از این رو هنگامی که شما تصمیم به خرید این محصول میگیرید، انواع مختلفی از پارچهها پیش روی شما قرار میگیرد. بنابراین انتخاب یکی از انواع آنها برایتان دشوار شده و باعث سردرگمی شما میشود. لازم است عنوان کنیم تنها زمانی میتوانید انتخاب درست و مناسبی داشته باشید که با ویژگی کامل این محصول آشنایی کامل داشته باشید و بدانید هر پارچه مناسب کدام نوع از لباسها میباشد.
راهنمای خرید پارچه
همانطور که در ابتدای مقاله گفته شد، پارچهها دارای انواع متفاوتی میباشند. آنها در رنگها، طرحها و شکلهای مختلفی طراحی شده و به بازار عرضه میشوند. نکات مهمی که هنگام خرید پارچه باید به آنها دقت و توجه ویژه داشته باشید عبارتند از: جنس، نوع لمس، راحتی و یا سختی هنگام دوخت، نوع ریزش و…
به طور کلی مهمترین نکته به هنگام خرید پارچه شناخت درست آن میباشد. لازم است بدانید این مهارت با گذشت زمان و همچنین تجربه زیاد به دست خواهد آمد. اگر بخواهیم پارچهها را به دو دسته کلی تقسیم کنیم میتوان گفت آن ها در دو گروه مصنوعی و طبیعی قرار میگیرند. جالب است بدانید بر اساس آن که منشأ مواد اولیه چه چیزی باشد؛ ویژگیهای متفاوتی در حین دوخت از آن ها مشاهده خواهید کرد. پارچههایی که در دسته پارچههای طبیعی قرار میگیرند عبارتند از: ابریشم، کتان، پنبه و…
در مقابل نایلون، پلی استر، ریون، استات و… نیز در دسته گروه پارچههای مصنوعی قرار میگیرند.
نحوه بافت پارچه
فرآیند بافت و نساجی دارای زیر مجموعه های مختلفی می باشد و به کمک تجهیزات و ماشین آلات متعدد عملیات بافت، رنگرزی و تکمیل صورت میگیرد. پارچه ها را بر اساس شیوه بافت آنها نیز گروه بندی نمود که برخی از آنها عبارتند از:
پارچه گرد بافت
در صنعت نساجی ماشین آلات مختلفی مورد استفاده قرار گرفته و نحوه بافت در آنها نیز با هم متفاوت می باشد. به عنوان مثال در صنعت تولید ترکیو از ماشین آلاتی استفاده می شود که بافت آنها تاری پودی نبوده و به صورت گرد باف انجام می شود.
بافت تاری پودی
نحوه تولید این پارچه ها به گونه ایست که از نخ های بلند به نام تار در طول و پود در عرض استفاده شده و اغلب پارچه های موجود در بازار در این گروه قرار دارند. حریر، ترگالت، سیلیکات، تترون، ساتن، کرپ، یاخما ی ارگانزا از نوع تاری پودی می باشند.
پس از اتمام بافت، عملیات رنگرزی و چاپ به شیوه های مختلف ممکن است بر روی آنها صورت گیرد. به عنوان مثال، طرح های رنگی و پیچیده به کمک دستگاه های سابلیمیشن بر روی آنها ایجاد شده یا چاپ های حرارتی و دستی و دیجیتال صورت می گیرد. در نهایت نیز به منظور افزایش مقاومت و کیفیت، عملیاتی همچون اتو و بخار زدن، آهار زدن به کمک مواد شیمیایی و همچنین برش کاری و سوراخ کردن انجام می شود.
مقایسه پارچه کتان و پلی استر
به طور کلی پارچه کتان از پنبه بافته شده است. همچنین دارای بافت متراکم و نسبتاً ضخیمی میباشد. لازم است عنوان کنیم که تراکم پارچههای آماده شده با یکدیگر متفاوت هستند. قیمت پارچه کتان معمولاً از سایرین بالاتر میباشد. چرا که به عنوان یک پارچه با رسمیت بالا در نظر گرفته میشود.
در مقابل پارچه پلی استر به عنوان پارچههای سنتزی محسوب میشود. این محصولات از طریق واکنشهای شیمیایی تولید میشوند. لازم به ذکر است که این پارچه از رسمیت کمی برخوردار است. به همین دلیل قیمت آنها در مقابل پارچههای کتان پایینتر میباشد.
اگر بخواهیم این دو پارچه را از نظر مقاومت شان در برابر نور خورشید مقایسه کنیم؛ باید بگوییم که پارچهکتان مقاومت کمتری در برابر نور خورشید از خود نشان میدهد. به همین دلیل است که پردههایی که از پارچه کتان دوخته میشوند هر چند سال یکبار باید تعویض شوند. اما از آنجایی که پارچههای پلی استر از مواد شیمیایی تهیه میشوند؛ مقاومت آنها نیز در برابر نور خورشید و همچنین سایر عوامل محیطی بیشتر میباشد. لازم است عنوان کنیم پارچههای پلی استر طول عمر بسیار بالایی دارند و همچنین تنوع رنگی آنها بسیار گسترده میباشد. از دیگر نکات بسیار مهم در رابطه با مقایسه پارچه کتان و پلی استر این موضوع است که پارچههای پلی استر دیرتر چروک میشوند. همچنین امکان شستشو در آنها بسیار زیاد میباشد.
پارچه سازی مدرن
پارچه سازی مدرن را میتوان به عنوان هنری زیبا و پر طرفدار معرفی کرد. افرادی که طراحی لباس انجام میدهند معمولا به دنبال این هستند که لباس متفاوتی را طراحی کنند، این لباس متفاوت تنها از نظر الگو و برش متفاوت نیست بلکه استفاده از پارچه های خاص است که آن لباس را منحصر به فرد می کند. در واقع اگر با هنر پارچه سازی پارچه های متفاوت و منحصر به فرد تولید کرد هرکسی توان دوخت مشابه آن را ندارد زیرا پارچه آن لباس متفاوت است.
پارچه سازی مدرن را میتوان به چند طریق انجام داد، 1. استفاده از هنر نقاشی و استفاده از رنگ ها 2. استفاده از متریال مختلف.
قیمت پارچه
در نرخ گذاری و تعیین قیمت پارچه عوامل متعددی نقش دارند که از مهمترین آنها می توان به نوع الیاف به کار رفته در آنها اشاره نمود. علاوه براین، پارچه ها در عرض های مختلفی تولید میشوند و بدون شک هرچه مقدار عرض بیشتر باشد، در نهایت قیمت آنها نیز افزایش پیدا خواهد کرد. طرح و رنگ بندی، نقش برجسته بودن یا نبودن طرح و همچنین برند تولید کننده همگی بر تعیین قیمت ها موثر می باشند.
همان طور که انتظار میرود پارچهها بر اساس آن که دارای چه ویژگیهایی هستند، از قیمتهای متفاوتی برخوردارند. به عنوان مثال پارچههایی که دوخت آنها آسان است و از جنس و طرح بهتر، با کیفیتتر و زیباتری برخوردارند، طبیعتاً دارای قیمت بالاتری خواهند بود. از مهمترین فاکتورهایی که بر قیمت پارچه تاثیرگذار است، جنس پارچه میباشد. از این رو اینکه در کدام یک از دستههای طبیعی و مصنوعی قرار میگیرد، بر روی قیمت پارچه تاثیرگذار است. طبق محاسبات انجام شده پارچههایی که در دسته پارچههای طبیعی قرار میگیرند، به دلیل داشتن کیفیت بالاتر و طرفداران بیشتر، از قیمت بیشتر و بالاتری برخوردار خواهند بود.
نساجی و بافت پارچه
گروه آرامتکمیل از جمله کارخانجات فعال در حوزه نساجی میباشد که توسط ماشین آلات مختلف و کاملا پیشرفته خدماتی همچون نساجی، رنگرزی و تکمیلپارچه را با کیفیت بالا ارائه می دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره خدمات این مجموعه و ثبت سفارش و عقد همکاری می توانید از طریق راه های ارتباطی ذکر شده در پایین صفحه با کارشناسان گروه آرام تکمیل در ارتباط باشید.
سوالات متداول
انسان از ابتدای آفرینش با استفاده از برگ و همچنین پوست حیوانات سعی در پوشاندن بدن داشته و به مرور به تولید لایه های نرم و قابل انعطاف به کمک پشم گوسفندان و سایر الیاف های طبیعی و حیوانی پرداخته است. به طوریکه اسناد بدست آمده نشان می دهند که در 6500 سال قبل از تولد مسیح در ایران هنر باف پارچه رواج داشته است.
نوع الیاف به کار رفته و همچنین شیوه بافت پارچه ها با هم تفاوت زیادی دارند و با قدم گذاشتن به فروشگاه ها و مغازه ها پی به تنوع بالا در آنها خواهید برد.
در نرخ گذاری و تعیین قیمت پارچه عوامل متعددی نقش دارند که از مهم ترین آنها می توان به نوع الیاف به کار رفته در آنها اشاره نمود. علاوه براین، پارچه ها در عرض های مختلفی تولید میشوند و بدون شک هر چه مقدار عرض بیشتر باشد، در نهایت قیمت آنها نیز افزایش پیدا خواهد کرد. طرح و رنگ بندی، نقش برجسته بودن یا نبودن طرح و همچنین برند تولید کننده همگی بر تعیین قیمت ها موثر می باشند.
